Hemen zaude: Hasi > Arreta jasotzen duten pertsonak > Adimen urritasuna
Adimen urritasuna
Adimen urritasuna duten Pertsonen aldeko Erakundeen Espainiako Konfederazioko (FEAPS) kide den aldetik, ULIAZPIk bere egiten du adimen urritasuna (AU)erminoa, eta halaber, AAIDDk (Adimen Urritasunaren eta Garapenaren Amerikako Elkartea) Adimen Urritasunari buruz 2010an eman zuen definizioa
“Adimen atzerapenak esan nahi du muga nabarmenak izatea adimenaren funtzionamenduan eta egokitze-trebetasunetan; muga horiek agerian geratzen dira trebetasun kontzeptual, sozial eta praktikoen kasuan. Ezgaitasuna 18 urte bete baino lehen agertzen da”
AAIDD (American Association on Intellectual and Developmental Disabilities) erakundearen ikuspegia eredu teoriko, alderdi askokoa eta ekologikoa da; eta pertsona nahiz ingurunearen hainbat alderdi hartzen dituen 5 dimentsio proposatzen ditu (gaitasun intelektualak, egokitze-trebetasunak, parte-hartzea eta gizarte rolak, osasuna eta testuingurua) nor bere kabuz baliatzea ahalbidetuko duten laguntzak hobetzeko.
AUren ebaluazio-prozesuan hiru funtzio desberdin daude: diagnosia (hautagarritasuna zehazten du, baldin adimen-atzerapenik badago), sailkapena (indar-guneak eta mugak identifikatzen ditu) eta laguntzen planifikazioa (pertsonaren funtzionamendua hobetzeko beharrezkoak diren laguntzen intentsitatea eta motak identifikatzen ditu).
Adimen urritasunari buruzko informazio gehiago
Garapena, hezkuntza, interesak eta ongizate pertsonala garatu eta funtzionamendu indibiduala handitzeko baliabide eta estrategiak dira laguntzak. Profesionalek ematen duten laguntza mota bat dira zerbitzuak. Premisa bat hartzen dugu kontuan, hain zuzen ere denbora luze batean laguntza pertsonalizatu egokiak emanez gero, AU duen pertsonaren bizi-funtzionamendua hobetu egingo dela gehienetan. Laguntzen intentsitatea maiztasunaren (noizbehinkakoa, hilerokoa, asterokoa, egunerokoa), iraupenaren (minutuak, orduak...) eta motaren (ikuskapena, hitzezko zein keinuen bidezko laguntza, fisiko partziala, fisikoa erabatekoa...) arabera erabakitzen da, eta 4 maila bereizten dira:
- Aldizkakoa: "Beharrezkoa denean". Aldizkakoa izatea da bere ezaugarri nagusia. Pertsonak ez du laguntza beti behar izaten, edo denbora labur batean baino ez du behar laguntza, bizi-zikloko aldaketa-garaietan hain zuzen (lana galtzea edo gaixotasunak okerrera egiten duenean). Aldizkako laguntzak intentsitate handikoak edo txikikoak izan daitezke.
- Mugatua: Denbora mugatu batean ematen den laguntza da. Beste laguntza-maila intentsiboago batzuetan baino profesional kopuru txikiagoa behar izaten da eta kostu gutxiago izaten du (lanerako prestatzea denbora mugatu batean, edo ikastetxetik helduen bizitzara bitarteko iragaite-denboran eskaintzen den laguntza).
- Zabala: Laguntza-maila honen ezaugarri nagusia maiztasuna da, adibidez, egunerokoa, zenbait ingurunetan behintzat (etxea, lana, eta abar); eta denbora-mugarik gabe, esate baterako, etxean laguntza ematea epe luzean, eta batzuetan era bateko edo besteko laguntza fisikoa ere behar izaten da.
- Orokorra: Intentsitate egonkorra eta handia ingurune askotan, eta bizitza osorako izateko aukerak. Laguntza orokorren kasuan pertsonal gehiago behar izaten da, eta horregatik prestakuntza egokirik ez duten pertsona gehiago izaten da laguntza zabal eta/edo erabatekoetan baino. Laguntza fisiko partziala eta/edo erabatekoa beharrezkoa izaten da.
Uliazpin arreta jasotzen duten gehienek laguntza-premia orokorrak dituzte
Lege Oharra
- © 2024 Gizarte Politikako Departamentua. Erakunde Autonomoa - Gipuzkoako Foru Aldundia
- Lege Oharra
